Η ολοκλήρωση και αξιοποίηση της αναλυτικής τράπεζας πληροφοριών για την ελληνική βιοποικιλότητα στόχο έχει να βοηθήσει τους επιστήμονες να καταγράψουν και να αξιολογήσουν την κατάσταση διατήρησης περισσότερων από 10.000 ζώων και το σύνολο των 7.000 φυτών που συναντώνται απ’ άκρη σ’ άκρη στην Ελλάδα, τα οποία χρόνο με το χρόνο αντιμετωπίζουν αυξανόμενες περιβαλλοντικές και κλιματικές απειλές. Το ΑΠΕ-ΜΠΕ, μιλώντας με τους επικεφαλής του σημαντικού αυτού περιβαλλοντικού έργου παρουσιάζει αναλυτικά τους στόχους και τις πρωτοβουλίες που πρόκειται να αναληφθούν στο άμεσο μέλλον.
«Ο Κόκκινος Κατάλογος αποτελεί ένα ιδιαίτερα σημαντικό έργο για την προστασία και την ανάδειξη της Ελληνικής βιοποικιλότητας, περιλαμβάνοντας την αξιολόγηση 17.000 και πλέον ειδών της ελληνικής χλωρίδας και πανίδας», δήλωσε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η πρόεδρος του ΟΦΥΠΕΚΑ καθηγήτρια Μαρία Παπαδοπούλου.
Όπως τόνισε η κ. Παπαδοπούλου: «Ο ΟΦΥΠΕΚΑ έχει ήδη σχεδιάσει και ωριμάσει σημαντικές πρωτοβουλίες για την ανάδειξη του φυσικού και πολιτιστικού πλούτου της χώρας. Πρωτοβουλίες όπως η βελτίωση της επισκεψιμότητας των προστατευόμενων περιοχών, ο οικοτουρισμός, η ανάδειξη των γεωπάρκων, η αντιμετώπιση των δηλητηριασμένων δολωμάτων έχουν ήδη δρομολογηθεί».
Όπως έγινε γνωστό την αξιολόγηση θα πραγματοποιήσουν περισσότεροι από 50 Έλληνες ζωολόγοι και βοτανικοί επιστήμονες, σε συνεργασία αντίστοιχα με την Ελληνική Ζωολογική Εταιρεία και την Ελληνική Βοτανική Εταιρεία, εφαρμόζοντας τα πρότυπα της Διεθνούς Ένωσης για τη Διατήρηση της Φύσης (IUCN), η οποία θα συμμετέχει επίσης στο έργο.
Χαιρετίζοντας την πρωτοβουλία του ΟΦΥΠΕΚΑ για την επανέκδοση, εμπλουτισμό και εκσυγχρονισμό του Κόκκινου Καταλόγου Απειλούμενων Ειδών της Ελλάδας, ο δρ. Πέτρος Λυμπερακής, πρόεδρος της Ελληνικής Ζωολογικής Εταιρείας, μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ επεσήμανε ότι: «Το πολύ φιλόδοξο αυτό έργο, καθολικό αίτημα της επιστημονικής και περιβαλλοντικής κοινότητας, θα αποτελέσει ορόσημο με την ολοκλήρωσή του».
Όπως εξήγησε, «θα διαμορφωθεί σε δυναμική, ψηφιακή μορφή ενώ θα αποτελέσει ένα πολύτιμο εργαλείο για όλους τους χρήστες, από τους απλούς ανθρώπους ως τους ειδικούς ερευνητές».
Σύμφωνα με τον κ. Λυμπεράκη, «η εμπειρία και η τεχνογνωσία της IUCN της οποίας η συμμετοχή έχει εξασφαλιστεί, αποτελούν εχέγγυο για την ολοκλήρωση αυτού του οράματος για το οποίο η Ελληνική Ζωολογική Εταιρεία θα κινητοποιήσει όλο της το δυναμικό για να σε συνεργασία με άλλες επιστημονικές εταιρείες και φορείς».
«Κατά το παρελθόν (1995 και 2009) εκδόθηκαν δύο Κόκκινα Βιβλία (Βιβλία Ερυθρών Δεδομένων) για τα σπάνια φυτά της Ελλάδας που κάλυψαν συνολικά μόλις το 4% της συνολικής χλωρίδας της Ελλάδας (373 και 300 είδη αντίστοιχα το 1995 και το 2009 με 90 κοινά είδη)», εξηγεί στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο καθηγητής Παναγιώτης Δημόπουλος, πρόεδρος της Ελληνικής Βοτανικής Εταιρείας.
«Σήμερα», όπως λέει, «μέσω της επιστημονικής τεκμηρίωσης αξιολόγησης του συνόλου των 7000 φυτών από την Ελληνική Βοτανική Εταιρεία, είναι βέβαιο πλέον ότι θα αποκτήσουμε μια πλήρη αξιολόγηση για τα ενδημικά, τα περιορισμένης εξάπλωσης αλλά και τα κοινά είδη της Ελληνικής χλωρίδας».
Σύμφωνα με τον κ. Δημόπουλο, «ένας πλήρης Κόκκινος Κατάλογος, που αναμφισβήτητα ήταν ένα από τα βασικά ζητούμενα εδώ και δεκαετίες, θα είναι διαθέσιμος το 2023 και θα λειτουργήσει ως ένα δυναμικό εργαλείο για την παρακολούθηση των πληθυσμών των σπάνιων και κινδυνευόντων ειδών και την διαχείριση με σκοπό την διατήρηση των ειδών και των οικοσυστημάτων/ενδιαιτημάτων τους».
«Για την αποτελεσματική προστασία της ελληνικής φύσης δεν χρειαζόμαστε νέες ιδέες. Αρκεί να υλοποιήσουμε τις υφιστάμενες που για δεκαετίες παρέμεναν απλώς ιδέες», αναφέρει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο καθηγητής Κώστας Τριάντης, διευθύνων σύμβουλος του ΟΦΥΠΕΚΑ.
«Ο Οργανισμός Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής ως το σημείο διεπαφής πολιτικής και επιστήμης, θεωρίας και εφαρμογής έχει ήδη δρομολογήσει σειρά δράσεων για τη θωράκιση και την ανάδειξη της μοναδικής ελληνικής βιοποικιλότητας. Με το βλέμμα πάντα στραμμένο στη βιώσιμη τοπική ανάπτυξη, ο Εθνικός Κόκκινος Κατάλογος που θα υλοποιηθεί από Έλληνες επιστήμονες με βάση τα πιο σύγχρονα διεθνή κριτήρια είναι το πρώτο σημαντικό μας βήμα», ανέφερε χαρακτηριστικά ο καθηγητής Τριάντης.
«Έχει μεσολαβήσει πάνω από μία δεκαετία από τότε που πήραμε στα χέρια μας τα τελευταία Κόκκινα Βιβλία. Σήμερα, πολλά περισσότερα ζώα και φυτά κινδυνεύουν να εξαφανιστούν. Για να τα διασώσουμε πρέπει πρώτα να τα καταγράψουμε και να δημιουργήσουμε μια ηλεκτρονική τράπεζα δεδομένων, ανοιχτή και προσβάσιμη σε όλους, από τους επιστήμονες και τους ερευνητές μέχρι και τους φυσιολάτρες επισκέπτες της χώρας μας» δήλωσε μετά την ανακοίνωση της έναρξης του έργου ο υφυπουργός Περιβάλλοντος Γιώργος Αμυράς.
Επισημαίνεται ότι η Διεθνής Ένωση για την Προστασία της Φύσης (IUCN) εκδίδει τον Παγκόσμιο Ερυθρό Κατάλογο (Red List) των απειλούμενων ειδών του πλανήτη μας, στον οποίο θα βασιστεί και ο Ελληνικός. Πρόκειται για το εγκυρότερο και περιεκτικότερο ευρετήριο αποτίμησης και αποτύπωσης του κινδύνου εξαφάνισης φυτών και ζώων, έχοντας αξιολογήσει έως σήμερα περισσότερα από 130.000 είδη.
Επισημαίνεται τέλος, ότι το συγκεκριμένο έργο, που χρηματοδοτείται από το ΕΣΠΑ, θα αποτελέσει την πληρέστερη και εκτενέστερη αξιολόγηση του κινδύνου εξαφάνισης της πλειονότητας των ειδών της Ελλάδας, συμβάλλοντας στην αποτελεσματικότερη διαχείρισή τους, με σκοπό τη διατήρηση της χλωρίδας, της πανίδας και των οικοσυστημάτων της Ελλάδας.
Ηλίας Παλιαλέξης