Στη διάσκεψη που πραγματοποιήθηκε από το Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών σε συνεργασία με το Ινστιτούτο για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη του Ευρωπαϊκού Οργανισμούς Δημοσίου Δικαίου (European Public Law Organization), συμμετείχαν επίσης ο Ευρωπαίος επίτροπος για το Περιβάλλον, τους Ωκεανούς και την Αλιεία Virginijus Sinkevičius, ο Nasser Kamel – Γενικός Γραμματέα της Ένωσης για την Μεσόγειο, καθώς επίσης και ο κ. Ricardo Serrao Santos – υπουργός Θαλάσσιων υποθέσεων της Πορτογαλίας, αναδεικνύοντας τις προκλήσεις αλλά και τις δυναμικές προοπτικές της «γαλάζιας» ανάπτυξης, σε συνδυασμό με την προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος.
Ειδικότερα, σύμφωνα με τον Υπουργό Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, κ. Ιωάννη Πλακιωτάκη, η κινητοποίηση της θαλάσσιας οικονομίας, θα συμβάλει σημαντικά στη δημιουργία εισοδήματος και νέων θέσεων εργασίας, ενισχύοντας ουσιαστικά την κοινωνική και την περιφερειακή ανάπτυξη. Όπως τόνισε, έμφαση πρέπει να δοθεί στους τομείς που θα προσδώσουν προστιθέμενη αξία, στις χώρες της Μεσογείου, με ειδική μέριμνα στα περιβαλλοντικά ζητήματα. Ο κ. Πλακιωτάκης αναφέρθηκε στις νέες νομοθετικές πρωτοβουλίες της κυβέρνησης για τη δημιουργία ενός ισχυρού θεσμικού πλαισίου που θα δώσει ώθηση στις θαλάσσιες και πράσινες επενδύσεις και που θα προωθήσει ένα επιχειρηματικό πεδίο για την ενίσχυση της ναυτιλίας, τομέας στον οποίο η χώρα μας πρωτοπορεί σε παγκόσμιο επίπεδο. Τέλος εξέφρασε την αισιοδοξία ότι μπορούν να παραχθούν σημαντικά αποτελέσματα μέσω της ενίσχυσης της συνεργασίας.
Την ανάγκη να μετατρέψουμε την κρίση της πανδημίας σε ευκαιρία, εξέφρασε απ΄ την πλευρά το ο κ. Σπήλιος Λιβανός, υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων. Όπως δήλωσε, στόχος είναι η Ελλάδα να διαφοροποιήσει το μοντέλο της οικονομίας της, ενισχύοντας τον πρωτογενή τομέα ο οποίος, όπως είπε, αποτελεί το συγκριτικό πλεονέκτημα της χώρας, για τη διαμόρφωση ενός νέου αναπτυξιακού βιώσιμου μοντέλου.
Ο κ. Λιβανός έδωσε έμφαση στις προοπτικές και τις δυνατότητες που παρέχουν οι ιχθυοκαλλιέργειες και η θαλάσσια γεωργία για ένα καινοτόμο μέλλον. Τόνισε τις πρωτοβουλίες που έχει αναλάβει η κυβέρνηση προκειμένου να προωθήσει τους εν λόγω τομείς, καθώς το 80% των ιχθυοκαλλιεργειών εξάγεται. Επεσήμανε τη βούληση της κυβέρνησης «να βοηθήσει τον τομέα να αναπτυχθεί και να επιτύχει μετά την πανδημία» όπως ανέφερε χαρακτηριστικά, προσθέτοντας ότι στόχος είναι «να δημιουργήσουμε ένα περιβαλλοντικά φιλικό μοντέλο», με βάση την ατζέντα του ΟΗΕ για τη βιώσιμη ανάπτυξη.
«Η ανάπτυξη για την ανάπτυξη δεν αποτελεί επιλογή. Η βιώσιμη ανάπτυξη, είναι η επιλογή με σεβασμό στους φυσικούς πόρους», δήλωσε από την πλευρά του ο κ. Virginijus Sinkevičius – Ευρωπαίος επίτροπος για το Περιβάλλον, τους Ωκεανούς και την Αλιεία. Ο επίτροπος έκανε λόγο για πολλές δραστηριότητες που εξακολουθούν μολύνουν το θαλάσσιο περιβάλλον, προσθέτοντας επίσης τις περιβαλλοντικές πιέσεις που ασκούνται εξαιτίας του τουρισμού. Όπως είπε, «δεν μπορούμε να αναπτυσσόμαστε με το ίδιο μοντέλο. Καλούμαστε να δημιουργήσουμε ένα νέο μοντέλο με σεβασμό στο φυσικό κεφάλαιο».
Ο κ. Sinkevičius επεσήμανε την ανάγκη ενίσχυσης της προστασίας και της αποκατάστασης των θαλάσσιων οικοσυστημάτων από τη μόλυνση, ενώ αναφέρθηκε στις νομοθετικές ρυθμίσεις που έχει αναλάβει η ΕΕ για την αντιμετώπιση της μόλυνσης από τα μικροπλαστικά και την προώθηση της πράσινης ενέργειας από υπεράκτια αιολικά πάρκα. «Στόχος είναι η εντατικοποίηση της προστασίας των θαλάσσιων ειδών και οικοσυστημάτων μέχρι το 2030», σύμφωνα με τον Επίτροπο, σε συνδυασμό με την προώθηση της βιώσιμης γεωργίας και τις υδατοκαλλιέργειες. Όπως είπε, οι ευκαιρίες για επενδύσεις είναι τεράστιες μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης και πρόσθεσε την ανάγκη για συνεργασία με τις τοπικές κοινωνίες, τις επιχειρήσεις, και όλους τους συμμετέχοντες.
Τις περιβαλλοντικές, οικονομικές και κοινωνικές προκλήσεις ανάμεσα στις χώρες της Μεσογείου ανέδειξε ο κ. Νasser Kamel, Γενικός Γραμματέα της Ένωσης για την Μεσόγειο. Τόνισε τους κινδύνους εξαιτίας της μόλυνσης της λεκάνης της Μεσογείου από τις χερσαίες δραστηριότητες και τους κινδύνους εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής, σε συνδυασμό με τις προκλήσεις της πανδημίας. Όπως δήλωσε ο κ. Kamel,«οι προκλήσεις αυτές μας υπενθυμίζουν την ανάγκη για συλλογική δράση», κάνοντας λόγο για την υιοθέτηση μίας νέας ατζέντας για τη Μεσόγειο. Όπως είπε, «η βιώσιμη διαχείριση των θαλασσών και των φυσικών πόρων είναι κρίσιμης σημασίας για την οικονομική ανάπτυξη και τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας», τονίζοντας την ανάγκη για διακρατική συνεργασία για την αντιμετώπιση κοινών προβλημάτων.
Ως έναν σημαντικό παράγοντα για την ανάκαμψη χαρακτήρισε τη θαλάσσια οικονομία ο κ. Ricardo Serrao Santos, υπουργός θαλάσσιων υποθέσεων της Πορτογαλίας, επισημαίνοντας τη δυναμική άνοδο που παρουσιάζει ο εν λόγω τομέας καθώς επίσης και τη σημαντική συμβολή του στο ΑΕΠ της χώρας του. Όπως είπε, ο τουρισμός και η ναυτιλία, αλλά και άλλες θαλάσσιες δραστηριότητες, έχουν υποχωρήσει εξαιτίας της πανδημίας. Σύμφωνα με τον κ. Santos,η ανάκαμψη της οικονομίας πρέπει να γίνει περισσότερο κυκλική και αποδοτική, προκειμένου να διασφαλίσει τους φυσικούς πόρους και την ισορροπία του οικοσυστήματος. «Το όραμα είναι να δημιουργήσουμε καθαρές θάλασσες, προωθώντας ταυτόχρονα δυναμικά την οικονομική ανάπτυξη», ανέφερε χαρακτηριστικά, προσθέτοντας την κρίσιμη συμβολή της τεχνολογίας και της επιστήμης σε αυτή την προσπάθεια.
Κώστας Σκρέκας: H θαλάσσια οικονομία παρέχει τεράστιο δυναμικό για την πράσινη ανάκαμψη
To τεράστιο δυναμικό της θαλάσσιας οικονομίας για την πράσινη ανάκαμψη επεσήμανε ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κ. Κώστας Σκρέκας, στο “Blue Economy Forum: The Way to Green Recovery”, που οργανώθηκε από το Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών σε συνεργασία με το Ινστιτούτο για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Δημοσίου Δικαίου (European Public Law Organization).
Ο κ. Σκρέκας έθεσε στο επίκεντρο της τοποθέτησής του τα ενεργειακά project που προωθεί η κυβέρνηση για την ενεργειακή μετάβαση, ενώ έδωσε ιδιαίτερη έμφαση στο πλαίσιο που θα έχει διαμορφωθεί μέχρι τον Ιούνιο, για τη δημιουργία πιλοτικών προγραμμάτων για την προώθηση της υπεράκτιας αιολικής και ηλιακής ενέργειας. Ο κ. Σκρέκας ανέλυσε τις πρωτοβουλίες της κυβέρνησης στην ενεργειακή μετάβαση, οι οποίες καθιστούν τη χώρα μας πρωτοπόρα σε Ευρωπαϊκό επίπεδο όσον αφορά τους στόχους για τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Ειδικότερα, μεταξύ άλλων, αναφέρθηκε στην απολιγνιτοποίηση, στην δυναμική προώθηση του φυσικού αερίου ως καύσιμο μετάβασης, στις επενδύσεις ύψους 3,5 δισεκατομμυρίων που προβλέπονται για την αναβάθμιση του δικτύου για την επόμενη δεκαετία, τις πρωτοβουλίες για μείωση των εκπομπών στη βιομηχανία, στις πολιτικές για τα νησιά, τα οποία όπως είπε μετατρέπονται σε νησίδες καινοτομίας, στις πολιτικές για την ηλεκτροκίνηση, την προώθηση του υδρογόνου, την καινοτομία και τις νέες τεχνολογίες.
Όπως τόνισε ο ΥΠΕΝ, η γαλάζια οικονομία μπορεί να λειτουργήσει σαν καταλύτης στην βιώσιμη ανάπτυξη και την καινοτομία, και επεσήμανε τη δυναμική της υπεράκτιας αιολικής ενέργειας και των υπεράκτιων φωτοβολταϊκών.
«Η ισορροπία μεταξύ οικονομικής ανάπτυξης και περιβαλλοντικής προστασίας είναι σημαντική», ανέφερε ο κ. Σκρέκας και επεσήμανε την ανάγκη «να ξεδιπλώσουμε το δυναμικό των αιολικών». Σύμφωνα με τον υπουργό, μέχρι το 2040 μεγάλο μέρος της ενέργειας θα προέρχεται από υπεράκτια πάρκα, αναφέροντας ότι η κυβέρνηση ήδη σχεδιάζει να δημιουργήσει πιλοτικά προγράμματα, τονίζοντας χαρακτηριστικά ότι «μέχρι τον Ιούνιο του 2021 θα έχουμε σημαντικές εξελίξεις σε όλα αυτά τα ζητήματα», προκειμένου να προσελκύσουμε σημαντικές επενδύσεις.
Ο κ. Σκρέκας αναφέρθηκε επίσης στο «πράσινο» υδρογόνο, για μία ολοκληρωμένη ενεργειακή μετάβαση, την ενίσχυση της πράσινης ναυσιπλοΐας, και της καινοτομίας για την προώθηση της θαλάσσιας οικονομίας.
Το νέο στόχο για τη μείωση των εκπομπών CO2 κατά 55% μέχρι το 2030 επεσήμανε απ΄ την πλευρά του ο κ. Χρήστος Οικονόμου DD & Head of Unit, DG for Maritime Affairs and Fisheries, EC,, τονίζοντας τις σημαντικές επιχειρηματικές ευκαιρίες που αναδύονται μέσα από τη θέσπιση αυτού του στόχου, πεδίο στο οποίο η ΕΕ έχει συγκριτικό πλεονέκτημα. Έδωσε έμφαση στον θαλάσσιο χωρικό σχεδιασμό και ταυτόχρονα ανέλυσε τις χρηματοδοτικές δυνατότητες που παρέχει η ΕΕ προς την κατεύθυνση της υπεράκτιας αιολικής ενέργειας. Ανέλυσε τις προοπτικές των υπεράκτιων ΑΠΕ, οι οποίες, όπως είπε χαρακτηριστικά είναι εδώ για να μείνουν και δημιουργούν τεράστιες ευκαιρίες για την ευρωπαϊκή βιομηχανία.
Καλωσορίζοντας τους συμμετέχοντες ο κ. Συμεών Τσομώκος, πρόεδρος και ιδρυτής του Delphi Economic Forum, τόνισε ότι η γαλάζια οικονομία αποτελεί έναν ανερχόμενο τομέα βιώσιμης ανάπτυξης, που θα συμβάλει σημαντικά στην οικονομική και κοινωνική ανάκαμψη από την πανδημία.
Απ΄ την πλευρά του ο κ. Σπύρος Φλογαΐτης, διευθυντής του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Δημοσίου Δικαίου επεσήμανε ότι το Συνέδριο αποτελεί μία σημαντική αφορμή να συγκεντρωθούν όλοι οι παράγοντες για την προώθηση της γαλάζιας οικονομίας, τονίζοντας την ισχυρή εστίαση του Οργανισμού στα εν λόγω ζητήματα, καθώς και τις προοπτικές συνεργασίας για την προώθηση των Στόχων για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη (SDG’s) του ΟΗΕ.
Ηλίας Παλιαλέξης