«Ο χρόνος εξαντλείται. Επείγει να προχωρήσουμε τώρα στη μάχη απέναντι στην κλιματική αλλαγή», τονίζει η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν σε αποκλειστική συνέντευξη που παραχώρησε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, με αφορμή τη Σύνοδο Med9 που πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα και τη Διακήρυξη που υιοθετήθηκε από τους ηγέτες των χωρών που συμμετείχαν στη Σύνοδο. Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής τονίζει ότι οι εννέα χώρες του Μεσογειακού Νότου μπορούν να γίνουν πρωτοπόρες στον αγώνα κατά της κλιματικής αλλαγής.
Σχολιάζοντας θετικά την πρωτοβουλία του Κυριάκου Μητσοτάκη να συγκαλέσει τη Σύνοδο «την κατάλληλη στιγμή», όπως λέει χαρακτηριστικά, η κυρία φον ντερ Λάιεν επισημαίνει ότι «καμία χώρα δεν μπορεί να δώσει απάντηση από μόνη της στην κλιματική αλλαγή, αλλά χρειαζόμαστε ολόκληρη την ΕΕ». Υπενθυμίζει επίσης ότι όλες οι χώρες έχουν υπογράψει τη Συμφωνία των Παρισίων για τον περιορισμό της αύξησης της παγκόσμιας θερμοκρασίας κατά 1,5 βαθμό Κελσίου, επισημαίνοντας ότι, ενώ οι ΗΠΑ ήδη έχουν κάνει βήματα για την επίτευξη των στόχων, η Κίνα θα πρέπει να λάβει βραχυπρόθεσμα μέτρα για να διασφαλίσει ότι θα επιτύχει αυτούς τους στόχους.
Η πρόεδρος της Κομισιόν χαρακτηρίζει τον κ. Μητσοτάκη «ενεργό και φιλόδοξο» σε ό,τι αφορά τη μάχη για την κλιματική αλλαγή και χαιρετίζει αφενός τις πρόσφατες μεταρρυθμίσεις στην Πολιτική Προστασία για την αντιμετώπιση των κλιματικών καταστροφών, αφετέρου υπογραμμίζει ότι σχεδόν το 40% των συνολικών κεφαλαίων που θα λάβει η Ελλάδα από το Ταμείο Ανάκαμψης (NextGeneration ΕΕ) θα κατευθυνθούν σε «πράσινα» έργα. «Αυτό δείχνει μια σαφή δέσμευση του Έλληνα πρωθυπουργού και της κυβέρνησής του να αντιμετωπίσουν πραγματικά την κλιματική αλλαγή», τονίζει.
Όσον αφορά στην πανδημία, η πρόεδρος της Κομισιόν προειδοποιεί ότι «δεν έχουμε ξεφύγει ακόμη και γι’ αυτό πρέπει να παραμείνουμε σε εγρήγορση». Γι’ αυτό και λόγω της μετάλλαξης Δέλτα καλεί όσους δεν έχουν ακόμη εμβολιαστεί να το πράξουν, διαβεβαιώνοντας ότι υπάρχει επαρκής αριθμός εμβολίων για όλες τις χώρες της ΕΕ και τους πολίτες τους.
Ολόκληρο το κείμενο της συνέντευξης της προέδρου της Κομισιόν στο Αθηναϊκό-Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων έχει ως εξής:
Ποια είναι τα φλέγοντα ζητήματα για την ΕΕ στην εποχή μετά την πανδημία; Αποτελεί η κλιματική αλλαγή προτεραιότητα για την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τις χώρες-μέλη της ΕΕ και τι συζητήσατε γι’ αυτό το θέμα στην Αθήνα;
Η κλιματική αλλαγή ήταν ήδη εδώ, πριν από την κρίση του Covid. Είναι η κύρια προτεραιότητά μας στην ΕΕ, μαζί με την ψηφιοποίηση. Νομίζω ότι η πανδημία υπογράμμισε και πάλι τη σημασία του αγώνα κατά της κλιματικής αλλαγής και, αντίστοιχα, τη σημασία της ψηφιοποίησης. Ως εκ τούτου, στο Σχέδιό μας για την Ανάκαμψη έχουμε εστιάσει στην Ευρωπαϊκή «Πράσινη Συμφωνία» (Green Deal) και την ψηφιοποίηση. Είναι επείγον να προχωρήσουμε κι εκτιμώ ιδιαίτερα ότι ο πρωθυπουργός Μητσοτάκης συγκάλεσε αυτή τη Μεσογειακή Σύνοδο. Έκανε ακριβώς το σωστό πράγμα, την κατάλληλη στιγμή. Διότι αυτές οι εννέα χώρες μπορούν να είναι πρωτοπόρες και να δείξουν πώς θα αντιμετωπίσουμε την κλιματική αλλαγή και πώς θα βρούμε λύσεις.
Πώς μπορεί η ΕΕ να προωθήσει και να ενισχύσει κοινές πολιτικές και συνεργασία κατά της κλιματικής αλλαγής; Η «Πράσινη Συμφωνία» απαντά στο ερώτημα αυτό και πώς μπορεί να υιοθετηθεί από τα κράτη-μέλη;
Δεδομένου ότι η υπερθέρμανση του πλανήτη είναι παγκόσμιο φαινόμενο, η ιεράρχηση έχει σημασία και ως εκ τούτου καμία χώρα δεν μπορεί να δώσει την απάντηση από μόνη της, αλλά χρειαζόμαστε ολόκληρη την ΕΕ. Η Ευρωπαϊκή «Πράσινη Συμφωνία» επικεντρώνεται σε δύο πράγματα: αφενός στις επενδύσεις και την καινοτομία για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας, αφετέρου στην αποζημίωση προς την κοινωνία, διότι η μετάβαση πρέπει να είναι ακριβής και δίκαιη. Νομίζω ότι αυτό είναι ένα θέμα που χρήζει της προσοχής των ηγετών. Έτσι, στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ασχολούμαστε σε τακτική βάση με το θέμα της κλιματικής αλλαγής. Ο χρόνος εξαντλείται, επείγει η δράση και είναι πολύ καλό που ολόκληρη η Ευρώπη έχει δεσμευτεί τώρα να εφαρμόσει το σχέδιο για την κλιματική αλλαγή, διότι έχουμε τον κλιματικό νόμο με τους στόχους μας.
Ανησυχείτε ότι η “Πράσινη Συμφωνία” μπορεί να μην είναι συμβατή με τις αντίστοιχες πολιτικές των ΗΠΑ και της Κίνας;
Όλες οι χώρες έχουν υπογράψει τη Συμφωνία των Παρισίων που προβλέπει τον περιορισμό της αύξησης της παγκόσμιας θερμοκρασίας κατά 1,5 βαθμό Κελσίου. Και γνωρίζουμε σήμερα, μετά τις τελευταίες αναφορές από την επιστήμη, ότι όλοι πρέπει να εντείνουμε τις προσπάθειές μας. Η Ευρώπη είναι πρωτοπόρος με την «Πράσινη Συμφωνία» και ήδη νομοθετήθηκε το πακέτο μέτρων “Fit for 55-Paving the Road to 2030”. Έτσι, έχουμε καταγράψει λεπτομερώς τα συγκεκριμένα βήματά μας και πώς μπορούμε να επιτύχουμε τους στόχους μας. Οι ΗΠΑ και ο Πρόεδρος Μπάιντεν έχουν επίσης ενισχύσει σημαντικά τις προσπάθειές τους και η Κίνα έχει θέσει έναν μακροπρόθεσμο στόχο που είναι μεν καλός, αλλά πρέπει τώρα να παρουσιάσει λεπτομερώς πώς θα φτάσει ως εκεί. Γιατί ένας μακροπρόθεσμος στόχος είναι μεν σημαντικός, αλλά η βραχυπρόθεσμη δράση είναι απολύτως απαραίτητη.
Πώς κρίνετε τις επιδόσεις της Ελλάδας όσον αφορά στη δράση κατά της κλιματικής αλλαγής;
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης είναι πολύ δραστήριος και πολύ φιλόδοξος. Βλέπω δύο εξαιρετικά πεδία: το πρώτο αφορά τις μεταρρυθμίσεις που κάνουν ο Έλληνας πρωθυπουργός και η κυβέρνησή του στην Πολιτική Προστασία, σχετικά με την αντιμετώπιση κλιματικών καταστροφών. Αυτό είναι πολύ καλό. Και, φυσικά, το δεύτερο πιο σημαντικό βήμα είναι ότι από τα 30 δισ. ευρώ που φέρνει το Ταμείο Ανάκαμψης (NextGeneration EU) στην Ελλάδα, σχεδόν το 40% θα επενδυθεί σε «πράσινα» έργα. Αυτό δείχνει μια σαφή δέσμευση του πρωθυπουργού και της κυβέρνησής του ν’ αντιμετωπίσουν πραγματικά την κλιματική αλλαγή. Αυτό που μου αρέσει πολύ στις συζητήσεις μας είναι ότι ο κ. Μητσοτάκης εστιάζει στην καινοτομία και στις νέες «καθαρές» τεχνολογίες, στις επενδύσεις στην πρωτοποριακή καινοτομία, έτσι ώστε να αγκαλιάσει πραγματικά αυτή τη νέα στρατηγική ανάπτυξης που μπορεί να επιτύχει η ΕΕ.
Είστε ικανοποιημένη από την πρόοδο των εμβολιασμών στην ΕΕ; Μπορούμε να πούμε με σιγουριά ότι τώρα βρισκόμαστε στη μετα-πανδημική εποχή;
Δεν έχουμε ξεφύγει ακόμα από την πανδημία. Πρέπει να παραμείνουμε σε εγρήγορση, αλλά είναι μια μεγάλη επιτυχία που ξεπερνάμε την πανδημία μαζί, ως μία, ενιαία Ευρώπη. Για παράδειγμα, με τη στρατηγική μας για τον εμβολιασμό βεβαιωθήκαμε ότι κάθε κράτος-μέλος έχει την ίδια πρόσβαση στο εμβόλιο που σώζει ζωές. Με τη μετάλλαξη Δέλτα γνωρίζουμε ότι πρέπει να αυξήσουμε τον αριθμό των εμβολιασμών και ως εκ τούτου καλώ όλους όσους δεν έχουν εμβολιαστεί μέχρι τώρα να το κάνουν και να εμβολιαστούν πλήρως. Δεν είναι μόνο η προστασία του εαυτού μας, αλλά και η προστασία των άλλων. Και αν θέλουμε να ξεπεράσουμε πράγματι αυτήν την πανδημία, πρέπει να εντείνουμε το ρυθμό των εμβολιασμών. Τα καλά νέα είναι ότι υπάρχουν επαρκή εμβόλια για τους Ευρωπαίους και φροντίζουμε επίσης και για την επάρκεια των γειτονικών μας χωρών. Οπότε, θα πρέπει να χρησιμοποιήσουμε αυτήν την ευκαιρία.